Tìm hiểu ý nghĩa của Hoành phi trên kệ bàn thờ thần tài

Hoành phi câu đối gồm những gì?​

“Hoành phi câu đối” là tên gọi chung mà dân gian vẫn thường gọi. Tuy nhiên, trong bộ được chia ra thành hoành phi và câu đối. Tùy theo ý muốn của từng gia chủ, người ta có thể treo hoành phi (bảng hình chữ nhật), hoặc treo câu đối (câu đối hình quả bầu, trúc mai, vắt vải, khảm ốc, tiên mừng thọ,…).

Bức hoành phi được bày trí bằng khổ hình chữ nhật, chạm khắc tùy ý. Chữ viết lên đó từ 3 – 4 chữ thể hiện ý nghĩa riêng theo mong muốn của từng gia chủ. Được treo ở giữa ban, ở địa chỉ nghiêm trang và cao nhất.

Câu đối là 2 vế đối xứng nhau được treo phía dưới bức hoành phi, có thể là treo bên trên hoặc mép bên cạnh so với bàn thờ. Màu chữ trên bộ hoành phi câu đối thường sử dụng là màu vàng, đen hoặc đỏ tùy theo nghệ nhân. Nguyên bộ sẽ sử dụng chung một tông màu.

Hoành phi câu đối có thể làm từ gỗ hoặc đồng, tuy nhiên, đặc sắc và độc đáo nhất phải kể đến những bộ hoành phi câu đối được đúc bằng đồng, bởi nó có độ bền cao, kỹ thuật đúc thủ công với việc chạm khắc chi tiết như long, ly, quy, phượng và các loại hoa văn tinh xảo từng đường nét.

Ý nghĩa của bộ hoành phi câu đối​

Là một phần nội thất được sử dụng trong các chủ nhà, treo ở nhà thờ họ, nhà từ đường, đình chùa,…đây là nét văn hóa có từ thời xa xưa, một phần chịu ảnh hưởng từ văn hóa phương Đông. Thưở xưa, chỉ ở những gia chủ khá giả mới treo trong chủ nhà. Có thể là treo mỗi bức có khi trên đến hai hoặc ba bức. Còn với nhà nghèo, thường họ dùng những tấm cót, nẹp vào rồi dán những tấm giấy đỏ có viết đại tự lên đó.

Chúng mang ý nghĩa về sự ca tụng công đức của tổ tiên, hay bày tỏ sự kính trọng của con cháu với gia tiên. Được treo trong nhà, đình chùa, nhà thờ…mang ý nghĩa giáo dục về chữ hiếu, chữ nhân, tình thần đoàn kết, lòng yêu nước, tình cảm chủ nhà, làng nước. Ngày nay, nhiều phương pháp và mô hình được áp dụng để giáo dục con cháu, học sinh trong nhà trường.

Theo một số tài liệu Hán tự cổ hay một số sách xem tử vi thì những chữ Hán (không dùng chữ Nôm) viết thường theo 3 kiểu cơ bản là chữ chân 真, chữ thảo草, chữ triện 篆. Nội dung có khi bày tỏ lòng tôn kính của con cháu đối với tổ tiên và những người có công với đất nước, thông thường chỉ có từ ba đến bốn chữ như: “Vạn cổ anh linh” (muôn thuở linh thiêng), Lưu phúc lưu ân (Lưu giữ mãi ơn đức),…

Ngoài việc làm nổi bật thêm nội dung của những chữ trên bức hoành phi, còn thể hiện sự sáng tạo và thẩm mỹ của người tạo tác.

Được treo ở những cơ sở tôn nghiêm, hoành phi câu đối vừa mang tính chất nghi lễ, vừa có giá trị về nghệ thuật. Những hoành phi cổ thực sự là di sản quý báu của cha ông, mang đến cho gia chủ nhiều niềm vui và may mắn.

Các nguyên liệu có thể dùng để tạo nên bàn thờ Thần Tài​

Bàn thờ Thần Tài là cơ sở thiêng liêng và trang trọng. Chính vì thế, chất liệu làm bàn thờ từ xa xưa đã được lựa chọn một cách hết sức cẩn thận, tỉ mỉ. Việc lựa nguyên liệu làm địa điểm thờ cúng dành cho ông Thần Tài không phải chỉ là việc làm qua loa.

Hiện tại đang có hai chất liệu dùng làm bàn thờ Thần Tài phổ biến nhất đó chính là: gỗ và đá. Với một số gia đình có điều kiện có thể đặt làm bàn thờ Thần Tài bằng ngọc tuy nhiên trong bài viết tôi xin phép không nói đến chất liệu này.

Loại gỗ dùng để đáp ứng nhu cầu bàn thờ Thần Tài phải là loại gỗ thơm, bền chắc và có khả năng dùng lâu dài. Các thành phần nguyên liệu gỗ trước khi làm là gỗ sạch, chưa qua sử dụng. Gỗ làm bàn thờ phải được lựa theo tiêu chí bền, chống mối mọt, ít cong vênh và nên có hương thơm nhẹ nhàng.

Cách bài trí bàn thờ thần tài theo từng vật phẩm phong thủy​

Khảm gỗ​

Để đặt bài vị và tượng Ông Địa – Thần Tài.

Bài vị thần tài​

Bài vị này thường được viết bằng chữ Hán có nội dung “Chiêu tài tiến bảo”. Đôi khi gia đình có thể đề thêm đôi câu đối “Thổ năng sinh bạch ngọc – Địa khả xuất hoàng kim” để thêm phần thuận lợi.

Tượng Ông Đại và Thần Tài​

thường làm từ sứ và đặt ngồi cạnh nhau. Tượng Thần Tài thể hiện dưới hình ảnh một ông lão râu dài tóc bạc ngồi trên ngai, một tay chống gậy một tay cầm thoi vàng. Ông Địa là ông lão bụng phệ, một tay cầm quạt nan, một tay cầm vàng. Theo dân gian thì bạn cần đặt Thần Tài ngự bên trái, Ông Địa ngồi bên phải.

Ba hũ đựng gạo, muối và nước​

Đây là những nhu yếu phẩm thiết yếu cho cuộc sống. Việc đặt chúng lên bàn thờ có ý nghĩa cầu ấm no cho toàn gia.

Bát hương​

Số bát hương được bày trên bàn thờ nên là số lẻ, thường thì là ba (đại diện cho thiên – địa – nhân) hoặc năm (đại diện cho các đức nhân – nghĩa – lễ – trí -tín). Nên dùng keo hoặc băng dính để giúp cố định bát hương vào ban thờ, tránh tình trạng bát hương bị đổ làm động.

Lọ hoa tươi và mâm ngũ quả​

Bạn nên chủ động tìm mua các loại hoa cúc, hoa đồng tiền, hoa hồng. Không nên để hoa héo hoặc hoa giả để thờ Thần Tài. Hoa quả thì cũng nên chọn số lượng quả thờ là số lẻ. Sắp xếp bàn thờ thần tài với hai thứ này theo nguyên tắc “Đông bình – Tây quả”, có nghĩa là lọ hoa bên phải, hoa quả bên trái.