1. Thực trạng sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hoá học (BVTV) hiện nay.
Đầu tiên không thể phủ nhận lợi ích mà thuốc BVTV mang lại, chúng góp phần nâng cao chất lượng nông sản, diệt trừ các yếu tố ảnh hưởng đến cây trồng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc BVTV nói chung và thuốc trừ cỏ hóa học nói riêng quá mức gây ảnh hưởng lớn đến môi trường, đe dọa sức khỏe người tiêu dùng và đặc biệt ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người nông dân.Năm 2017, Bộ NN-PTNT thống kê tại Việt Nam nhập đến 989 triệu USD thuốc trừ sâu và nguyên liệu thuốc BVTV.
Hình 1: Biểu đồ thể hiện lượng thuốc BVTV được nhập trong 5 năm trở lại
Trong 5 năm gần đây, mỗi năm Việt Nam nhập khẩu khoảng 500-700 triệu USD thuốc BVTV từ Trung Quốc. Đặt biệt, mặt hàng thuốc trừ cỏ được sử dụng rộng rãi trên mọi cây trồng. Sử dụng thuốc trừ cỏ là biện pháp nhanh và hiệu quả để phòng trừ cỏ dại, tuy nhiên việc sử dụng quá liều dễ dẫn đến chết cây và đặc biệt là vấn nạn về lượng tồn dư thuốc BVTV trong đất. Vậy làm sao để sử dụng thuốc BVTV đúng cách?
Tác động tiêu cực của thuốc BVTV
- ˙Dư lượng thuốc BVTV còn tồn trên nông sản vượt mức cho phép ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm, sức khỏe người tiêu dùng.
- Việc sử dụng quá liều khuyến cáo làm tăng tính kháng thuốc của các loài sâu bệnh, cỏ dại, tiêu diệt các loài thiên địch có lợi cho vườn, nguy cơ bùng phát dịch bệnh trên diện rộng.
- Ô nhiễm môi trường do thuốc ngấm vào đất, nước, phát tán thuốc ra không khí.
2. Các giải pháp trừ cỏ được áp dụng tại Việt Nam hiện nay.
2.1 Thuốc trừ cỏ hóa học
- Thuốc trừ cỏ hóa học được sử dụng phổ biến nhất do có tác động nhanh; hiệu quả thấy rõ sau lần sử dụng đầu. Những năm gần đây, việc sử dụng thuốc trừ cỏ trong sản xuất nông nghiệp ngày càng tăng. Vì vậy yêu cầu cải thiện cơ chế quản lý; sử dụng an toàn và hiệu quả càng quan trọng hơn. Việc lạm dụng thuốc trừ cỏ quá liều nêu trên khuyến cáo, sai mục đích sử dụng. Vấn đề về nhận thức, hiểu biết về tác hại của sản phẩm, trách nhiệm với xã hội của người sử dụng thuốc còn hạn chế. Điều đó đã gây ảnh hưởng sức khỏe của cộng đồng. Một giải pháp được đưa ra nhằm khắc phục tình trạng nêu trên là: Thay thế bằng thuốc trừ cỏ sinh học.
- Bên cạnh đó các chuyên gia khuyến cáo người nông dân sử dụng thuốc trừ cỏ hóa học theo nguyên tắc 4 đúng
2.2 Nguyên tắc 4 đúng bao gồm
- Đúng thuốc: cần biết rõ loại cỏ dại gây hại trên cây trồng để chọn đúng loại thuốc sử dụng. Ưu tiên sử dụng các loại thuốc có tác động chọn lọc, ít gây hại cho thiên địch và động vật máu nóng, thời gian cách ly ngắn.
- Đúng liều lượng: sử dụng đúng liều lượng hướng dẫn nêu trên bao bì thuốc, diện tích cây trồng và lượng nước pha theo từng phương pháp phun(máy mặt đất, máy bay…). Tránh tình trạng tự ý gia tăng liều lượng thuốc với mục đích muốn cỏ chết nhanh sẽ gây hại đến sức khỏe người sử dụng, tăng nguy cơ kháng thuốc.
- Đúng thời điểm: phun thuốc ở thời điểm cỏ dại dễ bị tiêu diệt, vào thời kỳ cỏ còn non. Cần lưu ý vào thời tiết khi phun; nên phun vào lúc râm mát để thuốc phát huy hết tác dụng; tránh phun lúc nắng gắt làm giảm hiệu quả của thuốc, trời gió nhiều giảm lượng thuốc tiếp xúc trên cây, trời mưa gây rửa trôi thuốc. Khi phun vào thời điểm gần thu hoạch cần tuân thủ đúng thời gian cách ly.
2.3 Hướng đến sử dụng thuốc trừ cỏ sinh học
Theo các chuyên gia nông nghiệp khuyến cáo:- Người sử dụng cần hiểu và sử dụng thuốc trừ cỏ hiệu quả.
- Nghiêm túc nghiên cứu; hoàn thiện các quy định pháp luật về quản lý thuốc theo hướng chặt chẽ, đủ sức răn đe.
- Khuyến khích nông dân sử dụng các loại thuốc trừ cỏ thế hệ mới nhanh chóng phân hủy trong đất.
3. Thuốc trừ cỏ sinh học là gì?
- Thuốc trừ cỏ là hóa chất có tác dụng diệt cỏ dại mọc quanh cây trồng. Một số loại cây trồng tiết ra chất diệt cỏ tự nhiên được gọi là “smoother crops”. Chất trên được tìm thấy ở cây lúa mạch, lúa mạch đen; lúa miến kê, cỏ ba lá ngọt, linh lăng, đậu nành,… Do chúng có bộ rễ khỏe mạnh hơn giúp cạnh tranh nguồn nước, ánh sáng; không gian sinh trưởng và ức chế sự nảy mầm của các loài cỏ dại. Chúng được trồng nhằm làm giảm sự phụ thuộc vào hóa chất trong việc kiểm soát cỏ dại. Người ta sử dụng chúng như một biện pháp canh tác hữu cơ. Hay nói cách khác, thuốc trừ cỏ sinh học là hợp chất sinh học; giúp phòng trừ cỏ mà không làm hại đến cây trồng; đặc biệt thân thiện với môi trường.
- Thuốc trừ cỏ sinh học có thể ngăn chặn sự phát triển của cỏ dại mà không gây hại đến cây trồng. Thuốc trừ cỏ sinh học đầu tiên xuất hiện là sử dụng nấm trừ cỏ Phytophthora palmivora. Ngoài ra nấm Puccinia chondrilla còn được dùng để phun phòng trừ cỏ dại. Bào tử của loại nấm này có thể chịu được điều kiện bất lợi; sống sót trong thời gian dài rất lý tưởng trong sản xuất thuốc trừ cỏ sinh học.
-
4. Làm thế nào để sử dụng thuốc diệt cỏ sinh học hiệu quả
Do giá thành của thuốc diệt cỏ sinh học cao hơn so với thuốc hoá học. Nhưng việc sử dụng nó lại có lợi và tiết kiệm chi phí canh tác đất sau này. Kết hợp với việc phun đúng liều lượng, thì chi phí bỏ ra cũng không chênh lệch nhau đáng kể.Với cách phun thuốc cũ – dùng bình phun truyền thống – nhiều khi không đảm bảo được lượng phun đồng đều; với lại cũng mất nhiều thời gian.
Hiện nay đã có rất nhiều đơn vị sử dụng công nghệ mới trong việc canh tác nông nghiệp. Đặc biệt là các dòng sản phẩm như: Máy phun thuốc, máy gieo hạt đã làm giảm rất nhiều chi phí nhân công. Điều đó cũng có nghĩa là giảm chi phí đầu vào của sản xuất nông nghiệp.
Trong các dòng sản phẩm máy bay phun thuốc hiện đại bậc nhất hiện nay thì không thể không nhắc tới máy bay nông nghiệp PGxp của Công ty CP Đại Thành. Đây là một trong những dòng sản phẩm kết hợp cả 3 chức năng phun thuốc BVTV, rải phân phón và gieo hạt giống. Kết hợp với máy canh tác đất và máy thu hoạch, nó đã giúp làm giảm đến 80% chi phí nhân công trong sản xuất nông nghiệp.
Bằng việc sử dụng công nghệ hiện đại nhất, thiết kế chắc chắn, hoạt động ổn định với độ bền cao. Máy bay nông nghiệp PGxp là sự lựa chọn tốt nhất cho bà con nông dân.
