Polyp dây thanh là chứng bệnh có thể gặp ở mọi đối tượng tuy nhiên người trưởng thành mắc bệnh với tỉ lệ lớn hơn nhiều. Bệnh ảnh hưởng đến giọng nói, trong trường hợp không trị dứt điểm có thể dẫn tới khàn tiếng.
Thanh quản ở dưới đáy của lưỡi và khí quản. Thanh quản còn được gọi là hộp thanh vì nó có chứa rất nhiều các dây thanh. Các cơ của thanh quản căng và duỗi dây thanh lúc thở khiến cho chúng hình thành một hình chữ V cho không khí đi xuyên qua. lúc nói, chúng sẽ kéo các dây thanh đang gắn vào các cơ khiến lỗ mở bị hẹp lại, sau đó khi đẩy không khí ra từ phổi đi qua thanh quản, không khí làm rung động hệ dây thanh đang căng và phát ra âm thanh, dây thanh càng căng, âm thanh hình thành càng lớn, ngược lại, các dây thanh càng chùng, âm phát ra càng nhỏ.
✤ Polyp dây thanh là bệnh gì?
Đây là một số hạt nhỏ ở dây thanh nằm ở mặt trên trong lòng thanh quản. Polyp thường chỉ to bằng hạt tấm hoặc có khi kích cỡ bằng hạt đậu xanh, thường gặp nằm ở khoảng 1/3 đoạn giữa dây thanh quản, hình nhẵn bóng, mọng, màu trắng hồng.
Sự ảnh hưởng của polyp dây thanh là khiến giọng nói khàn hoặc giọng đổi (nếu polyp có kích cỡ lớn). Hầu hết bệnh là lành tính chủ yếu làm ảnh hưởng đến giọng nói.
✤ Nguyên nhân gây ra polyp dây thanh quản
Hầu hết là do phù nề với nhiều tác nhân khác nhau (viêm nhiễm, nói nhiều, hay nói to, kéo dài, do đặc thù công việc như giáo viên, phát thanh viên, hướng dẫn viên du lịch…). Hay do quá sản tổ chức biểu mô hay bộ phận liên kết hay quá sản niêm mạc thanh quản. Thêm một nhân tố thuận lợi được nhắc đến là vì có sự kích thích cơ học vì sự hoạt động (nói nhiều, liên tục, kéo dài…) làm cho dây thanh căng quá mức, do đó các mạch máu nhỏ trên dây thanh bị vỡ khiến chảy máu, kết quả là polyp dây thanh xuất hiện. Không những thế, polyp dây thanh quản cũng có thể do viêm thanh quản mạn tính kéo dài.
Bản chất của hạt polyp dây thanh bao gồm một nhân xơ, ở bên ngoài là biểu mô quá sản. Có thể polyp một bên dây thanh hoặc 2 bên dây thanh tương xứng nhau. Với trường hợp polyp dây thanh 2 bên, khi phát âm chúng có thể va chạm vào nhau, do đó còn được gọi là kiss nodule.
✤ Dấu hiệu bệnh như thế nào?
Thông thường, khàn tiếng, nói mất hơi, bởi thanh môn mở rộng lúc nói là những dấu hiệu chủ yếu. Khàn tiếng là dấu hiệu xuất hiện đầu tiên, nguyên nhân bởi 2 dây thanh âm không thể khép kín được, khiến dây thanh rung không đều, dẫn đến hiện tượng tiếng nói bị khàn. tình trạng khàn tiếng phụ thuộc vào hình dạng của polyp, nếu polyp càng to càng khiến cho khoảng hở thanh môn càng rộng. Vì thế, lúc nói, giọng nói khàn càng nhiều. Khi ấy, nếu càng nói càng mất hơi càng nhiều do đó người bị bệnh có thể sẽ rất mệt và không nói được nhiều. Khàn tiếng mới đầu chỉ xảy ra từng đợt, nếu được điều trị và kiêng nói, có thể sau vài hôm giọng nói trở về bình thường. Dần dần khàn tiếng diễn ra liên tục. Mức độ nặng, nhẹ của khàn tiếng phụ thuộc kích cỡ hạt xơ dây thanh to hay bé và tình trạng nhược cơ của dây thanh.
Đối với loại polyp có chân, khi nói, polyp cũng có thể di động lúc thanh môn đóng, mở, vì thế người bị bệnh có cảm giác bị vướng ở trong họng như là có sợi tóc hay vật gì cản trở do đó khạc nhiều càng làm cho polyp phù nề, giọng càng khàn. Ngoài khàn tiếng, bạn có thể bị hụt hơi (nói mất hơi), ho khan. Tuy vậy, không mấy trường hợp bệnh nhân bị mất hoàn toàn tiếng và khó thở bởi polyp.
✤ Tác động như thế nào
Chủ yếu ảnh hưởng tới giọng nói của người bệnh, đặc biệt những người làm trong nghề giáo viên, ca sĩ, phát thanh viên, bán hàng, hướng dẫn viên du lịch…
Bệnh không chuyển thành ác tính (ung thư), không gây nguy hiểm tới mạng sống người bệnh nhưng bệnh không tự khỏi.
Để có thể chẩn đoán polyp dây thanh cần được nội soi để biết tình trạng của dây thanh, kích thước, vị trí của khối polyp và có phương hướng điều trị đúng.
✤ Nguyên tắc chữa trị
Nếu phát hiện polyp dây thanh quản tuy nhiên chưa có biểu hiện triệu chứng gì, không nên điều trị, chỉ nên làm sạch họng miệng bằng việc súc họng, đánh răng mỗi ngày, trước khi đi ngủ, sau khi ngủ dậy. Nếu như đã có hiện tượng khàn tiếng nhẹ, không thường xuyên, trước hết cần phải điều trị nội khoa, tạm ngưng hoặc hạn chế nói đến mức tối đa là vấn đề cần nhất cho bệnh nhân bị khàn tiếng giúp cải thiện tình trạng này. Kết hợp điều trị bằng cách khí dung có dùng thuốc kháng viêm, chống phù nề, phối hợp kháng sinh (theo chỉ định của bác sĩ điều trị). Nếu như bệnh đã ổn định và khỏi khàn tiếng, người mắc bệnh hãy đi khám bệnh định kỳ chuyên khoa Tai Mũi Họng.
Điều trị ngoại khoa được chỉ định trong trường hợp phương pháp chữa trị nội khoa không có kết quản, đấy là phẫu thuật cắt polyp. Cắt polyp dây thanh hiện nay có rất nhiều phương pháp. Kỹ thuật nội soi thanh quản gián tiếp cắt polyp bằng kìm Frankel với polyp có cuống nhỏ (ngày nay cách này ít được sử dụng) hoặc soi thanh quản trực tiếp cắt bỏ polyp bằng dụng cụ vi phẫu thanh quản hay cắt bỏ polyp dưới kính hiển vi phẫu thuật (vi phẫu) hoặc cắt bỏ polyp bằng laser CO2. Dùng phương pháp gì tùy thuộc vào lựa chọn của người mắc bệnh sau khi được bác sĩ chuyên khoa tư vấn.
Sau khi thực hiện phẫu thuật người mắc bệnh thường được các bác sĩ chỉ định dùng thuốc kháng sinh, kết hợp khí dung thuốc chống viêm, chống phù nề.
Thanh quản ở dưới đáy của lưỡi và khí quản. Thanh quản còn được gọi là hộp thanh vì nó có chứa rất nhiều các dây thanh. Các cơ của thanh quản căng và duỗi dây thanh lúc thở khiến cho chúng hình thành một hình chữ V cho không khí đi xuyên qua. lúc nói, chúng sẽ kéo các dây thanh đang gắn vào các cơ khiến lỗ mở bị hẹp lại, sau đó khi đẩy không khí ra từ phổi đi qua thanh quản, không khí làm rung động hệ dây thanh đang căng và phát ra âm thanh, dây thanh càng căng, âm thanh hình thành càng lớn, ngược lại, các dây thanh càng chùng, âm phát ra càng nhỏ.
✤ Polyp dây thanh là bệnh gì?
Đây là một số hạt nhỏ ở dây thanh nằm ở mặt trên trong lòng thanh quản. Polyp thường chỉ to bằng hạt tấm hoặc có khi kích cỡ bằng hạt đậu xanh, thường gặp nằm ở khoảng 1/3 đoạn giữa dây thanh quản, hình nhẵn bóng, mọng, màu trắng hồng.
Sự ảnh hưởng của polyp dây thanh là khiến giọng nói khàn hoặc giọng đổi (nếu polyp có kích cỡ lớn). Hầu hết bệnh là lành tính chủ yếu làm ảnh hưởng đến giọng nói.
✤ Nguyên nhân gây ra polyp dây thanh quản
Hầu hết là do phù nề với nhiều tác nhân khác nhau (viêm nhiễm, nói nhiều, hay nói to, kéo dài, do đặc thù công việc như giáo viên, phát thanh viên, hướng dẫn viên du lịch…). Hay do quá sản tổ chức biểu mô hay bộ phận liên kết hay quá sản niêm mạc thanh quản. Thêm một nhân tố thuận lợi được nhắc đến là vì có sự kích thích cơ học vì sự hoạt động (nói nhiều, liên tục, kéo dài…) làm cho dây thanh căng quá mức, do đó các mạch máu nhỏ trên dây thanh bị vỡ khiến chảy máu, kết quả là polyp dây thanh xuất hiện. Không những thế, polyp dây thanh quản cũng có thể do viêm thanh quản mạn tính kéo dài.
Bản chất của hạt polyp dây thanh bao gồm một nhân xơ, ở bên ngoài là biểu mô quá sản. Có thể polyp một bên dây thanh hoặc 2 bên dây thanh tương xứng nhau. Với trường hợp polyp dây thanh 2 bên, khi phát âm chúng có thể va chạm vào nhau, do đó còn được gọi là kiss nodule.
✤ Dấu hiệu bệnh như thế nào?
Thông thường, khàn tiếng, nói mất hơi, bởi thanh môn mở rộng lúc nói là những dấu hiệu chủ yếu. Khàn tiếng là dấu hiệu xuất hiện đầu tiên, nguyên nhân bởi 2 dây thanh âm không thể khép kín được, khiến dây thanh rung không đều, dẫn đến hiện tượng tiếng nói bị khàn. tình trạng khàn tiếng phụ thuộc vào hình dạng của polyp, nếu polyp càng to càng khiến cho khoảng hở thanh môn càng rộng. Vì thế, lúc nói, giọng nói khàn càng nhiều. Khi ấy, nếu càng nói càng mất hơi càng nhiều do đó người bị bệnh có thể sẽ rất mệt và không nói được nhiều. Khàn tiếng mới đầu chỉ xảy ra từng đợt, nếu được điều trị và kiêng nói, có thể sau vài hôm giọng nói trở về bình thường. Dần dần khàn tiếng diễn ra liên tục. Mức độ nặng, nhẹ của khàn tiếng phụ thuộc kích cỡ hạt xơ dây thanh to hay bé và tình trạng nhược cơ của dây thanh.
✤ Tác động như thế nào
Chủ yếu ảnh hưởng tới giọng nói của người bệnh, đặc biệt những người làm trong nghề giáo viên, ca sĩ, phát thanh viên, bán hàng, hướng dẫn viên du lịch…
Bệnh không chuyển thành ác tính (ung thư), không gây nguy hiểm tới mạng sống người bệnh nhưng bệnh không tự khỏi.
Để có thể chẩn đoán polyp dây thanh cần được nội soi để biết tình trạng của dây thanh, kích thước, vị trí của khối polyp và có phương hướng điều trị đúng.
✤ Nguyên tắc chữa trị
Nếu phát hiện polyp dây thanh quản tuy nhiên chưa có biểu hiện triệu chứng gì, không nên điều trị, chỉ nên làm sạch họng miệng bằng việc súc họng, đánh răng mỗi ngày, trước khi đi ngủ, sau khi ngủ dậy. Nếu như đã có hiện tượng khàn tiếng nhẹ, không thường xuyên, trước hết cần phải điều trị nội khoa, tạm ngưng hoặc hạn chế nói đến mức tối đa là vấn đề cần nhất cho bệnh nhân bị khàn tiếng giúp cải thiện tình trạng này. Kết hợp điều trị bằng cách khí dung có dùng thuốc kháng viêm, chống phù nề, phối hợp kháng sinh (theo chỉ định của bác sĩ điều trị). Nếu như bệnh đã ổn định và khỏi khàn tiếng, người mắc bệnh hãy đi khám bệnh định kỳ chuyên khoa Tai Mũi Họng.
Điều trị ngoại khoa được chỉ định trong trường hợp phương pháp chữa trị nội khoa không có kết quản, đấy là phẫu thuật cắt polyp. Cắt polyp dây thanh hiện nay có rất nhiều phương pháp. Kỹ thuật nội soi thanh quản gián tiếp cắt polyp bằng kìm Frankel với polyp có cuống nhỏ (ngày nay cách này ít được sử dụng) hoặc soi thanh quản trực tiếp cắt bỏ polyp bằng dụng cụ vi phẫu thanh quản hay cắt bỏ polyp dưới kính hiển vi phẫu thuật (vi phẫu) hoặc cắt bỏ polyp bằng laser CO2. Dùng phương pháp gì tùy thuộc vào lựa chọn của người mắc bệnh sau khi được bác sĩ chuyên khoa tư vấn.
Sau khi thực hiện phẫu thuật người mắc bệnh thường được các bác sĩ chỉ định dùng thuốc kháng sinh, kết hợp khí dung thuốc chống viêm, chống phù nề.
