Những loại mụn thường gặp như trứng cá, mụn bọc, đầu đen,…khiến bạn vô cùng khó chịu. Cùng tìm hiểu về đặc điểm, nguyên nhân và cách điều trị mụn như thế nào nhé!
1 - Mụn đỏ - Mụn trứng cá.
Đặc điểm :
Mụn sưng tấy, đỏ và gây đau rất khó nhận diện vị trí của nhân mụn nên việc điều trị gặp khó khăn khi bạn không thể lấy được nhân mụn. Biến chứng của mụn này là gây ra mụn bọc, mụn nang kéo dài gây nguy hiểm cho da của bạn
Cách điều trị : Giữ sạch da mặt là một yếu tố hàng đầu. Nên sử dụng kem, phấn trị mụn giúp giảm sưng, không còn bị viêm, nhân mụn được gom lại và chín cồi. Cồi mụn có thể tự tiêu huỷ dưới tác dụng của các sp trị mụn hoặc dễ dàng lấy ra trong quá trình tẩy tế bào chết. Nếu cồi mụn cứng và hơi sâu, các bạn có thể đi spa lấy ra. Tuy nhiên chỉ lấy mụn khi mụn không còn sưng (hết viêm), cồi mụn đã chín cồi, tránh tình trạng mụn viêm nặng thêm và lan sang những vùng da lành khác.
2 - Mụn mủ
Đặc điểm :
Là mụn đỏ viêm nặng hơn, bắt đầu có mủ vàng hoặc trắng bên trong, Mụn sưng to và đau nhức hơn, tuy nhiên do chỉ mới viêm đến lớp nang lông, nên mụn không gây ra sẹo lõm và thâm nhiều như mụn bọc.
Cách điều trị : ( giống mụn đỏ - mụn trứng cá )
3 - Mụn bọc - Mụn dạng nang - Viêm nặng :
Đặc điểm : Là loại mụn viêm với đường kính to hơn rất nhiều so với mụn đỏ hoặc mụn mụ, sưng đỏ, đa phần có rất nhiều mủ, gây đau nhức nhiều. Lúc này sự viêm nhiễm đã xâm nhập sâu dưới lớp tế bào da gây nên mụn bọc và cho dù có lành vẫn sẽ để lại sẹo lõm.
Cách điều trị : Đây là loại mụn bạn cần đi bác sĩ da liễu để được kê toa thuốc kháng sinh giúp kháng viêm, chống lại sự lây lan của vi khuẩn. Bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng viêm da của bạn để cho thêm thuốc chích (nếu viêm nặng, có dấu hiệu sốt), thuốc uống, thuốc thoa da (có chứa steroids). Ưu điểm của các loại thuốc trên là tác dụng rất nhanh và mạnh. Nhược điểm là dùng lâu dài sẽ làm da yếu hẳn đi, phụ thuộc thuốc, khi ngưng thuốc nếu giữ gìn và chăm sóc da không tốt sẽ bị mun viêm trở lại với tình trạng nặng hơn, kéo dài hơn. Mụn bọc dạng viêm thường chứa nhiều mủ, có khả năng gây nhiễm trùng sang những vùng da lành xung quanh và khả năng lây lan này rất cao.
4 - Mụn đậu trắng :
Đặc điểm :
Mụn đầu trắng được hình thành khi bã nhờn trên da tiết ra nhiều, kết hợp với tế bào chết gây tắt nghẽn lỗ chân lông, sinh ra mụn.
Do nhân mụn nằm trong lỗ chân lông kín nên có màu trắng, nhân cứng.
Mụn không sưng, không đỏ, là những nốt rất nổi gồ lên bề mặt da mà nhiều khi không thấy rõ được bằng mắt thường trừ khi nhìn thật gần hoặc sờ vào bằng tay. Có nhân trắng, cứng hoặc chưa có miệng cồi (mụn ẩn, mụn sần), nằm dưới da.
Cách điều trị :
các bạn không cần đi spa lấy ra mà vẫn có thể tự chữa trị tại nhà bằng phương pháp deep cleansing oil system (xem thêm bài "Làm sạch da với dầu") kết hợp với các sp trị mụn đầu đen, mụn ẩn. Tuy nhiên nếu mụn quá nhiều và nhân mụn cứng, các bạn vẫn có thể đến spa để lấy ra bằng dụng cụ lấy mụn chuyên dụng của ngành thẩm mỹ. Nhân mụn sẽ được lấy ra dễ dàng và không để lại thương tổn nào trên mặt bạn. Tuyệt đối tránh tự nặn mụn bằng tay dơ, sẽ dễ dàng bị viêm nhiễm và dẫn đến mụn chuyển biến thành mụn viêm.
5 - Mụn đậu đen :
Đặc điểm :
Đâu là nốt mụn thường gặp và hầu hết ai cũng có. Chúng thường xuất hiện ở cằm, cánh mũi và hai bên má của bạn.
Sự hình thành giống mụn đầu trắng nhưng do nhân trứng da nằm trong lỗ chân lông hở miệng, tiếp xúc với không khí bị oxy hoá nên chuyển sang màu đen ở trên, màu trắng ở dưới, nhân cứng, màu trắng đục. Mụn đầu đen là tổn thương sớm nhất của mụn, nếu không xử lí đúng có thể dẫn đến viêm sâu hơn và chuyển biến thành các dạng mụn nặng hơn.
Cách điều trị : ( tương tự mụn đậu trắng)
6 - Sợi tuyến bã nhờn.
Đặc điểm :
Đây KHÔNG PHẢI là một dạng của mụn, tuy nhiên nó rất thường xuyên bị nhầm lẫn với MỤN ĐẦU ĐEN. Sợi bã nhờn thường nhìn thấy rõ nhất ở vùng mũi và vùng xung quanh mũi và hầu như tất cả mọi người đều có nó. Vậy chúng là gì? Thực chất chúng chỉ là những ống rất nhỏ chứa bã nhờn (sebum) và khi da tiếp xúc với khói, bụi bẩn, môi trường không khí bên ngoài làm oxy hóa nên chúng thường có màu đen và nặn ra sẽ có dang sợi mảnh, trắng. Đó không phải là mụn đầu đen như mọi người lầm tưởng nhưng nếu chúng ta không giữ da sạch, giúp da được thông thoáng đúng mức, chúng sẽ dễ dàng gây nghẽn lỗ chân lông và biến thành dạng mụn đầu đen.
Cách điều trị :Không có cách nào làm chúng biến mất hoàn toàn. Nếu các bạn cố tình dùng những biện pháp mạnh như hút, nặn, miếng lột mụn thì chúng sẽ trở lại ngay lập tức, nhưng vì khi mới quay trở lại chúng vẫn chưa bị oxy hóa trên bề mặt nên vẫn giữ được màu trắng, khó nhận biết được bằng mắt thường, chưa biến thành những chấm đen và dễ gây nhầm lẫn với mụn đầu đen. Tuy không thể chữa trị tuyệt đối nhưng bạn cũng có thể làm giảm sự xuất hiện của các chấm đen này bằng nước phấn trị mụn, xông hơi mặt với thảo dược tuần 1 lần và làm sạch da với dầu cleansing oil, nước hoa hồng. Đây là phương pháp làm sạch sâu cho da một cách nhẹ nhàng nhất.
** NGUYÊN NHÂN GÂY MỤN :
Trong việc điều trị mụn thì khó nhất đó là phải tìm ra được nguyên nhân bị mụn và từ đó có hướng chữa trị thích hợp :
- Mụn do sự hoạt động mạnh của tuyến bã nhờn, thường gặp ở người ở độ tuổi dậy thì hoặc bẩm sinh có tuyền bã nhờn hoạt động mạnh, da dầu.
Tế bào chết, bã nhờn, khói bụi tích tụ ở lỗ chân lông và không được làm sạch đúng cách làm cho lỗ chân lông bị tắt nghẽn sẽ hình thành nhân mụn. Các loại mụn khác nhau là do tùy thuộc vào mức độ viêm của nhân mụn.
- Mụn dị ứng (hay còn gọi là viêm da dị ứng): Dị ứng mỹ phẩm (mỹ phẩm lành tính hay mỹ phẩm không lành tính đều có thể gây dị ứng nếu bạn không phù hợp với bất kỳ thành phần nào có trong sản phẩm), dị ứng thực phẩm, dị ứng nguồn nước, dị ứng do thuốc, da bị phụ thuộc vào các loại kem có thành phần độc hại, không rõ nguồn gốc.
- Mụn do hormone (hoc-môn hay còn gọi là mụn do nội tiết): Đây là 1 trong những dạng mụn khó chữa trị nhất, gây ra bởi sự mất cân bằng hoặc rối loạn nội tiết. Phụ nữ trong thời gian mang thai cũng có thể gặp các triệu chứng của mụn hormone do nội tiết xáo trộn. Ngoài ra thuốc ngừa thai, chế độ ăn uống kiêng khem, stress, mất ngủ cũng là nguyên nhân làm xáo trộn nội tiết.
** Dấu hiệu nhận biết mụn do hormone :
- Mụn thường xuất hiện ở vùng quanh xương hàm và cằm, vùng xung quanh môi.
- Chu kì kinh nguyệt không đều: đến sớm, đến muộn hoặc mất chu kì trong tháng.
- Mụn lên nhiều hơn khi sắp đến ngày đầu tiên của chu kì.
- Các phương pháp trị mụn thông thường ngoài da không có hiệu quả , mụn xuất hiện trở lại sau đợt điều trị.
- Mụn thường là dạng mụn sâu, sưng, đau nhức, không có cồi, miệng.
=> Nếu bạn có các dấu hiệu trên và tin rằng bạn đang bị mụn hormone, cách chữa trị tốt nhất là đến gặp bác sĩ sản phụ khoa (chuyên về nội tiết). Các bạn không nên tự ý uống thuốc hoặc đến gặp bác sĩ da liễu vì mụn của bạn không còn liên quan đến da nữa mà hoàn toàn chịu ảnh hưởng do hormone.
- Mụn do sự tích tụ độc tố trong cơ thể: Khi gan, thận, ruột không thể lọc hết các độc tố từ thực phẩm thì chúng sẽ được bài tiết ra ngoài qua da.
- Các tác nhân khác: Mụn do cơ thể thiếu chất dinh dưỡng, stress, mất ngủ, di truyền, da nhạy cảm bẩm sinh, nhạy cảm với các thay đổi của môi trường (như chuyển đi nơi khác sinh sống), nhạy cảm với thời tiết…v.v…: Các dạng mụn này hầu như khó chữa ngoài bạn phải tự cân bằng bản thân, chấp nhận sống chung với nó đồng thời luôn giữ da sạch, thông thoáng để hạn chế mụn viêm nặng hơn, lây lan sang những vùng da lành.
** Lưu ý: Sau khi chữa mụn thành công không có nghĩa là mụn sẽ biến mất hoàn toàn , không bao giờ quay lại. Các sp trị mụn chỉ trị được mụn , không giúp ngăn ngừa mụn tái phát. Để ngăn ngừa mụn bạn cần đó 1 chế độ chăm sóc da hợp lí với những sản phẩm làm sạch sâu, giúp thông thoáng lỗ chân lông, hạn chế bã nhờn gây nghẽn lỗ chân lông hình thành nhân mụn.
1 - Mụn đỏ - Mụn trứng cá.
Đặc điểm :
Mụn sưng tấy, đỏ và gây đau rất khó nhận diện vị trí của nhân mụn nên việc điều trị gặp khó khăn khi bạn không thể lấy được nhân mụn. Biến chứng của mụn này là gây ra mụn bọc, mụn nang kéo dài gây nguy hiểm cho da của bạn
Cách điều trị : Giữ sạch da mặt là một yếu tố hàng đầu. Nên sử dụng kem, phấn trị mụn giúp giảm sưng, không còn bị viêm, nhân mụn được gom lại và chín cồi. Cồi mụn có thể tự tiêu huỷ dưới tác dụng của các sp trị mụn hoặc dễ dàng lấy ra trong quá trình tẩy tế bào chết. Nếu cồi mụn cứng và hơi sâu, các bạn có thể đi spa lấy ra. Tuy nhiên chỉ lấy mụn khi mụn không còn sưng (hết viêm), cồi mụn đã chín cồi, tránh tình trạng mụn viêm nặng thêm và lan sang những vùng da lành khác.
2 - Mụn mủ
Đặc điểm :
Là mụn đỏ viêm nặng hơn, bắt đầu có mủ vàng hoặc trắng bên trong, Mụn sưng to và đau nhức hơn, tuy nhiên do chỉ mới viêm đến lớp nang lông, nên mụn không gây ra sẹo lõm và thâm nhiều như mụn bọc.
Cách điều trị : ( giống mụn đỏ - mụn trứng cá )
3 - Mụn bọc - Mụn dạng nang - Viêm nặng :
Đặc điểm : Là loại mụn viêm với đường kính to hơn rất nhiều so với mụn đỏ hoặc mụn mụ, sưng đỏ, đa phần có rất nhiều mủ, gây đau nhức nhiều. Lúc này sự viêm nhiễm đã xâm nhập sâu dưới lớp tế bào da gây nên mụn bọc và cho dù có lành vẫn sẽ để lại sẹo lõm.
Cách điều trị : Đây là loại mụn bạn cần đi bác sĩ da liễu để được kê toa thuốc kháng sinh giúp kháng viêm, chống lại sự lây lan của vi khuẩn. Bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng viêm da của bạn để cho thêm thuốc chích (nếu viêm nặng, có dấu hiệu sốt), thuốc uống, thuốc thoa da (có chứa steroids). Ưu điểm của các loại thuốc trên là tác dụng rất nhanh và mạnh. Nhược điểm là dùng lâu dài sẽ làm da yếu hẳn đi, phụ thuộc thuốc, khi ngưng thuốc nếu giữ gìn và chăm sóc da không tốt sẽ bị mun viêm trở lại với tình trạng nặng hơn, kéo dài hơn. Mụn bọc dạng viêm thường chứa nhiều mủ, có khả năng gây nhiễm trùng sang những vùng da lành xung quanh và khả năng lây lan này rất cao.
4 - Mụn đậu trắng :
Đặc điểm :
Mụn đầu trắng được hình thành khi bã nhờn trên da tiết ra nhiều, kết hợp với tế bào chết gây tắt nghẽn lỗ chân lông, sinh ra mụn.
Do nhân mụn nằm trong lỗ chân lông kín nên có màu trắng, nhân cứng.
Mụn không sưng, không đỏ, là những nốt rất nổi gồ lên bề mặt da mà nhiều khi không thấy rõ được bằng mắt thường trừ khi nhìn thật gần hoặc sờ vào bằng tay. Có nhân trắng, cứng hoặc chưa có miệng cồi (mụn ẩn, mụn sần), nằm dưới da.
Cách điều trị :
các bạn không cần đi spa lấy ra mà vẫn có thể tự chữa trị tại nhà bằng phương pháp deep cleansing oil system (xem thêm bài "Làm sạch da với dầu") kết hợp với các sp trị mụn đầu đen, mụn ẩn. Tuy nhiên nếu mụn quá nhiều và nhân mụn cứng, các bạn vẫn có thể đến spa để lấy ra bằng dụng cụ lấy mụn chuyên dụng của ngành thẩm mỹ. Nhân mụn sẽ được lấy ra dễ dàng và không để lại thương tổn nào trên mặt bạn. Tuyệt đối tránh tự nặn mụn bằng tay dơ, sẽ dễ dàng bị viêm nhiễm và dẫn đến mụn chuyển biến thành mụn viêm.
5 - Mụn đậu đen :
Đặc điểm :
Đâu là nốt mụn thường gặp và hầu hết ai cũng có. Chúng thường xuất hiện ở cằm, cánh mũi và hai bên má của bạn.
Sự hình thành giống mụn đầu trắng nhưng do nhân trứng da nằm trong lỗ chân lông hở miệng, tiếp xúc với không khí bị oxy hoá nên chuyển sang màu đen ở trên, màu trắng ở dưới, nhân cứng, màu trắng đục. Mụn đầu đen là tổn thương sớm nhất của mụn, nếu không xử lí đúng có thể dẫn đến viêm sâu hơn và chuyển biến thành các dạng mụn nặng hơn.
Cách điều trị : ( tương tự mụn đậu trắng)
6 - Sợi tuyến bã nhờn.
Đặc điểm :
Đây KHÔNG PHẢI là một dạng của mụn, tuy nhiên nó rất thường xuyên bị nhầm lẫn với MỤN ĐẦU ĐEN. Sợi bã nhờn thường nhìn thấy rõ nhất ở vùng mũi và vùng xung quanh mũi và hầu như tất cả mọi người đều có nó. Vậy chúng là gì? Thực chất chúng chỉ là những ống rất nhỏ chứa bã nhờn (sebum) và khi da tiếp xúc với khói, bụi bẩn, môi trường không khí bên ngoài làm oxy hóa nên chúng thường có màu đen và nặn ra sẽ có dang sợi mảnh, trắng. Đó không phải là mụn đầu đen như mọi người lầm tưởng nhưng nếu chúng ta không giữ da sạch, giúp da được thông thoáng đúng mức, chúng sẽ dễ dàng gây nghẽn lỗ chân lông và biến thành dạng mụn đầu đen.
Cách điều trị :Không có cách nào làm chúng biến mất hoàn toàn. Nếu các bạn cố tình dùng những biện pháp mạnh như hút, nặn, miếng lột mụn thì chúng sẽ trở lại ngay lập tức, nhưng vì khi mới quay trở lại chúng vẫn chưa bị oxy hóa trên bề mặt nên vẫn giữ được màu trắng, khó nhận biết được bằng mắt thường, chưa biến thành những chấm đen và dễ gây nhầm lẫn với mụn đầu đen. Tuy không thể chữa trị tuyệt đối nhưng bạn cũng có thể làm giảm sự xuất hiện của các chấm đen này bằng nước phấn trị mụn, xông hơi mặt với thảo dược tuần 1 lần và làm sạch da với dầu cleansing oil, nước hoa hồng. Đây là phương pháp làm sạch sâu cho da một cách nhẹ nhàng nhất.
** NGUYÊN NHÂN GÂY MỤN :
Trong việc điều trị mụn thì khó nhất đó là phải tìm ra được nguyên nhân bị mụn và từ đó có hướng chữa trị thích hợp :
- Mụn do sự hoạt động mạnh của tuyến bã nhờn, thường gặp ở người ở độ tuổi dậy thì hoặc bẩm sinh có tuyền bã nhờn hoạt động mạnh, da dầu.
Tế bào chết, bã nhờn, khói bụi tích tụ ở lỗ chân lông và không được làm sạch đúng cách làm cho lỗ chân lông bị tắt nghẽn sẽ hình thành nhân mụn. Các loại mụn khác nhau là do tùy thuộc vào mức độ viêm của nhân mụn.
- Mụn dị ứng (hay còn gọi là viêm da dị ứng): Dị ứng mỹ phẩm (mỹ phẩm lành tính hay mỹ phẩm không lành tính đều có thể gây dị ứng nếu bạn không phù hợp với bất kỳ thành phần nào có trong sản phẩm), dị ứng thực phẩm, dị ứng nguồn nước, dị ứng do thuốc, da bị phụ thuộc vào các loại kem có thành phần độc hại, không rõ nguồn gốc.
- Mụn do hormone (hoc-môn hay còn gọi là mụn do nội tiết): Đây là 1 trong những dạng mụn khó chữa trị nhất, gây ra bởi sự mất cân bằng hoặc rối loạn nội tiết. Phụ nữ trong thời gian mang thai cũng có thể gặp các triệu chứng của mụn hormone do nội tiết xáo trộn. Ngoài ra thuốc ngừa thai, chế độ ăn uống kiêng khem, stress, mất ngủ cũng là nguyên nhân làm xáo trộn nội tiết.
** Dấu hiệu nhận biết mụn do hormone :
- Mụn thường xuất hiện ở vùng quanh xương hàm và cằm, vùng xung quanh môi.
- Chu kì kinh nguyệt không đều: đến sớm, đến muộn hoặc mất chu kì trong tháng.
- Mụn lên nhiều hơn khi sắp đến ngày đầu tiên của chu kì.
- Các phương pháp trị mụn thông thường ngoài da không có hiệu quả , mụn xuất hiện trở lại sau đợt điều trị.
- Mụn thường là dạng mụn sâu, sưng, đau nhức, không có cồi, miệng.
=> Nếu bạn có các dấu hiệu trên và tin rằng bạn đang bị mụn hormone, cách chữa trị tốt nhất là đến gặp bác sĩ sản phụ khoa (chuyên về nội tiết). Các bạn không nên tự ý uống thuốc hoặc đến gặp bác sĩ da liễu vì mụn của bạn không còn liên quan đến da nữa mà hoàn toàn chịu ảnh hưởng do hormone.
- Mụn do sự tích tụ độc tố trong cơ thể: Khi gan, thận, ruột không thể lọc hết các độc tố từ thực phẩm thì chúng sẽ được bài tiết ra ngoài qua da.
- Các tác nhân khác: Mụn do cơ thể thiếu chất dinh dưỡng, stress, mất ngủ, di truyền, da nhạy cảm bẩm sinh, nhạy cảm với các thay đổi của môi trường (như chuyển đi nơi khác sinh sống), nhạy cảm với thời tiết…v.v…: Các dạng mụn này hầu như khó chữa ngoài bạn phải tự cân bằng bản thân, chấp nhận sống chung với nó đồng thời luôn giữ da sạch, thông thoáng để hạn chế mụn viêm nặng hơn, lây lan sang những vùng da lành.
** Lưu ý: Sau khi chữa mụn thành công không có nghĩa là mụn sẽ biến mất hoàn toàn , không bao giờ quay lại. Các sp trị mụn chỉ trị được mụn , không giúp ngăn ngừa mụn tái phát. Để ngăn ngừa mụn bạn cần đó 1 chế độ chăm sóc da hợp lí với những sản phẩm làm sạch sâu, giúp thông thoáng lỗ chân lông, hạn chế bã nhờn gây nghẽn lỗ chân lông hình thành nhân mụn.
